Hoe slaat je lichaam stress op?

Lichamelijke stress.

Je kunt gestrest zijn zonder je lichaam te overbelasten

Ons lichaam is gebouwd om kortdurende, alledaagse stressfactoren aan te kunnen. De dagelijkse stressreacties worden gecoördineerd door het ANS (Autonoom Zenuwstelsel). Eerst wordt de activatie-modus (de SZS) in gang gezet om ons te helpen de uitdaging aan te gaan. Als de uitdaging voorbij is, treedt de ‘rust- en herstelmodus’ (het PZS) in werking.

Voor een sollicitatiegesprek kan ons hart bijvoorbeeld tekeergaan of moeten we plotseling naar het toilet. Dit zijn tekenen dat het SZS wordt geactiveerd. Dit hoeven we niet te vermijden. Sterker nog, elke keer dat we soepel omschakelen van activatie via het SNS en de-activatie via het PNS trainen we het lichaam om automatisch om te gaan met toekomstige stressoren.

Stress kan zich ophopen in het lichaam.

De effecten van lichamelijke stress kunnen zich in het lichaam opstapelen als het SZS en PZS na verloop van tijd uit balans zijn. Als we niet regelmatig in een staat van fysiologische rust gaan, is het alsof we altijd in de alarmmodus zitten zonder pauzes om reparaties uit te voeren en hulpbronnen aan te vullen. Het lichaam raakt geleidelijk uitgeput.

Ons lichaam reageert op dezelfde manier op stress, of deze nu afkomstig is van ons lichaam, onze denken of van gebeurtenissen om ons heen.

Wanneer stress lange tijd aanhoudt zonder pauze

Aanhoudende lichamelijke stress activeert het immuunsysteem en het hormonale systeem, wat veel energie kan kosten. Als de bronnen van het lichaam te snel dreigen te worden opgebruikt, treedt vermoeidheid op als een manier om energie te sparen. We voelen ons uitgeput of ‘opgebrand’. Factoren zoals slechte voeding, slechte slaap of periodes van ernstige ziekte kunnen bijdragen aan deze uitputting van hulpbronnen, waardoor het burn-out proces wordt versneld.

Functionele somatische symptomen verschijnen vaak voor het eerst tijdens een periode van overmatige of langdurige stress. Daarom worden ze ook wel stressgerelateerde symptomen genoemd.

Wanneer het proces van chronische stress het stadium van burn-out bereikt zijn de typische symptomen onder andere weinig energie, onrustig slapen, spierpijn of -spanning, zwakte en aanhoudende ontstekingen op laag niveau met regelmatige infecties.

Therapist Tip Sticker

Tip van de therapeut

Als je de symptomen van een burn-out herkent, is je belangrijkste taak om voor jezelf te zorgen en de reserves van je lichaam te herstellen. Voedzaam eten (+ supplementen als je een tekort hebt), ochtendzonlicht, rustig bewegen en elke dag tijd besteden aan ontspanning zijn belangrijke hulpbronnen. Het kan even duren, maar je kunt je beter voelen.